PROJE EKİBİMİZ MAKEDONYA’DAN DÖNDÜ!
Okulumuz adına İspanya, Portekiz ve K.Makedonya ortaklığında yürütülen “Healthy Eating ,Active Living “i(Sağlıklı Ye,Sağlıklı Yaşa) simli Erasmus+Ka210 –SCH projesinin final toplantısını gerçekleştirmek üzere 30 Mart-7 Nisan ,2024 tarihleri arasında Kuzey Makedonya’nın Kumanova şehrinde bulunduk. Proje hareketliliğine okulumuzdan 4 öğrenci ve proje yürütücüsü Emel Bodur katılmışlardır.Ev sahibi kurumumuz, Üsküp şehrine 30 km uzaklıkta bulunan adını Kuman Türkleri’nde alan Kumanova şehrindeki bir Tarım ve Çok Programlı Meslek Okulu idi.Önce İstanbul’dan Üsküp’e uçan ekimiz bir gece bu şehirde konaklamışlar ve ardından projenin gerçekleşeceği Kumanova şehrine hareket etmişlerdir.
Bir zamanlar ata toprağımız olan Üsküp’te Eski Çarşı bölümünde gezerken kendimizi hiç yabancı hissetmedik. Çarşıdaki esnaf Müslüman Arnavutlar ve az sayıda da olsa Üsküp Türklerine aitti.Onlarla Türkçe sohbet edebilmek gerçekten harikaydı.Osmanlı döneminden kalan Bedesten(Tarihi Çarşı) ,Taş Köprü ,Mustafa Paşa Cami görülmesi gereken başyapıtlar arasındaydı.Tarihi Çarşı’nın karşısında bulunan Taş Köprü üzerinden geçilerek ulaşılan Üsküp Meydanı’nda yer alan Büyük İskender heykelini ve Vardar Nehri üzerinde yer alan köprü boyunca Makedonya tarihinde önemli yere sahip olan figürlerin heykellerini görme fırsatını yakaladık.Daha sonra ,ev sahibi kurumla birlikte kültürel gezi çerçevesinde geldiğimiz Üsküp’te Üsküp Direniş Müzesi’ni gezdik. Tabiki , bu direniş Osmanlı’ya karşı 2 Ağustos 1903 tarihinde başlayan İlinden İsyanı’ndan başkası değildi .İç Makedon Devrimci Örgütü tarafından Kruşeva şehrinde gerçekleştirilen isyan sırasında ömrü 10 gün süren Kruşeva Cumhuriyeti kurulmuş, bölgeye giden Osmanlı birlikleri tarafından isyan bastırılmıştır. İlinden ayaklanması bugünkü modern Makedonya’nın kuruluşunu ,bağımsızlığını temsil eden ona kaynaklık eden hayali bir cemaatinin doğuşunu temsil eden bir ayaklanmadır.Müzeyi bize gezdiren rehber ,olayları kendi ülkesinin bakış açısından tüm suçu Osmanlı Devleti’ne atarak anlattı. Müzeyi gezerken isyancıların arasında bazı Ermeni isimlerinin olduğuni gözlemledim.Bu konuda Osmanlı arşivlerinin açılarak daha detaylı bilginin toplanması ,olayların dünya kamuoyuna daha objektif bir şekilde aktarılması gerektiği kanaatindeyim.Bugün ,bu isyanın başladığı 2 Ağustos tarihi Makedonlar tarafından Milli Bayram olarak kutlanmaktadır.
Kumanova şehrinde bulunan okuldaki program okul müdiresi Vesna Hanım’ın yaptığı açılış konuşması ile başladı. Daha sonra geleneksel Makedon pırasa böreğinin yapılışı ile ilgili sunum izledik. Daha sonraki günlerde bu böreğin yapıldığı bir pastanedeki workshop ‘a katıldık.İlk günkü programı eski bir öğretmen olan Kumanova Belediye Meclis Başkanını ziyaret ile tamamladık.Ziyaret esnasında Eğitim Şube Müdürü de yer aldı. Belediyenin basın muhabiri haber yapmak üzere grup fotoğrafı aldı. İkinci gün, okulun bahçesinde yer alan arı kovanlarını ve kovanların Arıcılık dersine giren öğretmen eşliğinde gezdik. Kendisi “arılar ve arıların bal yapım süreci” hakkında bizleri bilgilendirdi. Ardından ,okulun bahçesine projenin konusuna uygun olarak taze soğan, nane,fasulye gibi tohumları ev sahibi kurum önderliğinde ektik. Aynı gün okul tarafından hazırlanan saksılara bahar çiçeklerinin fidelerini yerleştirdik. Projenin amaçlarından biri de öğrencilerin kendi sebzelerini kendilerinin yetiştirmesi ,doğayla iç içe olmaları ,toprakla temas ederek kendilerini daha sağlıklı ve huzurlu hissetmelerini sağlamaktı.Bu etkinliği öğrenciler açısından çok faydalı bulduğumu söyleyebilirim.Bir sonraki gün okulun laboratuvarında gerçek bir balı veya süt ürününü sahte olanından nasıl ayırt etmemiz gerektiği konusunda deneyler yaptık. Deney sonuçları rapor haline getirildi.Okuldaki etkinliklerin dışında ,bir günümüzü de Makedonya’nın incisi olan Ohrid şehrine kültürel geziye ayırarak değerlendirdik.Burada Dünya Kültür Mirasında yer alan Ohrid Gölü’nün etrafını gezme ve ardından Aziz Naum Kilisesi’ni görme şansını yakaladık.Aziz Naum’un İncil’i Ortodoks Slav halkı olan Makedonların daha iyi anlayabilmesi için Latince dilinden Kyril Alfabesine çeviren aziz olduğunu öğrendik.Hareketliliğin son gününde ev sahibi kurum katılımcılara sertifakalarını ve hediyelerini takdim ettiler. Kapanış etkinliği öğrenci ve velilerin hazırlamış olduğu geleneksel Makedon yemeklerinin ikramı ile son buldu.
